Definitief Vervorming
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Definitief vervorming, ook bekend als permanente of plastische vervorming, is een blijvende verandering in de vorm of afmeting van een materiaal of constructie die zichtbaar blijft nadat de oorzaak van de belasting is weggenomen.
Omschrijving
Wanneer een materiaal wordt belast, ondergaat het vervorming. Tot een bepaalde grens, de elasticiteitsgrens of vloeigrens, is deze vervorming elastisch: het materiaal keert terug naar zijn oorspronkelijke staat zodra de belasting verdwijnt. Wordt de belasting echter zo groot dat deze grens wordt overschreden, dan treedt er plastische vervorming op. Dit betekent dat de vervorming niet volledig herstelt en een blijvende (permanente) verandering achterlaat. Definitieve vervorming kan optreden als gevolg van diverse belastingen, waaronder statische, dynamische en langdurige belastingen.
Context en Gevolgen in de Bouw
In de bouwkunde is definitieve vervorming een belangrijke factor bij het ontwerp en de beoordeling van constructies. Overmatige plastische vervorming kan de functionaliteit en veiligheid van een gebouw of infrastructuur aantasten. Bijvoorbeeld, blijvende vervorming van staalconstructies na brand kan duiden op verlies van sterkte en herbruikbaarheid beïnvloeden. Bij asfalts wordt permanente vervorming, zoals spoorvorming, veroorzaakt door zware verkeersbelasting en hoge temperaturen. Ook bij beton kan langdurige, gelijkblijvende belasting leiden tot kruip, een met de tijd toenemende blijvende vervorming. Hoewel plastische vervorming vaak ongewenst is en vermeden moet worden binnen de normale gebruiksgrenzen, kan voor bepaalde materialen zoals staal een zekere mate van plastisch gedrag bij extreme belastingen juist bijdragen aan de veiligheid door energieabsorptie voordat een catastrofale breuk optreedt, mits dit in het constructief ontwerp is meegenomen. De mate van definitieve vervorming die optreedt, hangt sterk af van het type materiaal (bros versus taai) en de hoogte en duur van de belasting.
Gebruikte bronnen: